آشنایی با محصولات نظامی جمهوری اسلامی ایران وجهان(بخش پنجم جنگنده نسل پنجم جی ۳۱)

شنبه, ۳۱ مرداد ۱۳۹۴، ۱۲:۰۴ ق.ظ

آشنایی با محصولات نظامی جمهوری اسلامی ایران وجهان(بخش پنجم جنگنده نسل پنجم جی ۳۱)

مقاله ای که در زیر درمورد تولیدات نظامی ایران امده به نقل از منابع داخلی و خارجی است و هیچ کدام از مورد ذکر شده مورد تائید و یا رد وبسایت رسمی خلبانان نیست

شایان به ذکر است ممکن است بسیاری از سلاح های که در ادامه به انها خواهیم پرداخت تنها از چند پیش نمونه و یک نمایش تلویزیونی فراتر نرفته باشد (به هر دلیلی) و یا اینکه به تولید انبوه رسیده باشد و البته از میزان تولید شده انها اطلاعی در دست نیست جزء تعداد به نمایش گذاشته شده و یا دیده شدن انها در رژه ها و نمایش های عمومی

تلاش شده تمامی محصولات به صورت کوتاه معرفی شود ولی ممکن است برخی محصولات توضیح کامل داده شده باشد

جنگنده نسل پنجم جی ۳۱

زمانی که چین جنگنده جی ۲۰ به عنوان اولین جنگنده نسل پنجم این کشور را به نمایش گذاشت تقریبا در غرب در موردش اطلاعاتی وجود داشت و دست کم غرب می دانست چین دنبال چنین جنگنده ای است و حتی شکل کلی ان را میتوانست پیش بینی کند . ولی جی۳۱ فرق داشت تقریبا در غرب هیچکش در مورد وجود تا روزی که به نمایش گذاشته شد اطلاعای نداشت

اولین بار در اواخر سال ۲۰۱۱ بود که تصاویری از جی ۳۱ با کیفیت کم در حال انتقال در جاده روی زمین در اینترنت دیده شد برخی صرفا ان را یک جنگنده اموزی می دانستند ولی این جنگنده جدید در ۳۱ اکتبر سال ۲۰۱۲ پرواز کرد و با رسانه ای شدند همگان را در غرب شگفت زده کرد. این پیش نمونه که در حال حاظر تنها پیش نمونه جی ۳۱ است دارای شماره بدنه ۳۱۰۰۱ است

به خوبی مشخص است این جنگنده به شدت تحت تاثیر جنگنده لاکهید مارتین اف۳۵ ساخته شده. از نظر ظاهری ، شباهت های بسیار بین این دو است اگرچه از داخل تفاوتها بسیار زیاد است و در واقع جی۳۱ یک الهام برداری از است تا کپی برداری. اگرچه شایعات بسیاری وجود دارد که اطلاعات جنگنده اف۳۵ از پنتاگون توسط چین هک شده و حتی این شایعات را مقامات پنتاگون نیز گهگاه تائید میکنند ولی واقعیت این است که به غیر از شباهت ظاهری چیزی زیاد مشترکی بین اف۳۵ و جی ۳۱ دیده نمی شود و احتمالا اطلاعاتی هم اگر به سرقت رفته باشد برای جی ۲۰ است تا جی ۳۱٫

اف۳۵ و جی۳۱

جنگنده دارای بال های کوتاه، دو سکان عمودی وی شکل و ورودی هوایی کاملا مشابه با اف۳۵ است . اینکه جی ۳۱ از چه الیاژی ساخته شده مشخص نیست ولی منابه غربی معتقدن بدنه دارای بخش های بسیار زیادی کامپوزیت است و احتمالا در نسخه که به خدمت ارتش چین در خواهد امد دارای روکش جذاب رادار نیز خواهد بود . در جی ۳۱ مشابه اف۳۵ تلاش در پنهانکاری شده و از همان شکل بدنه استفاده شده و حتی تلاش در مخفی کردن تیغه های فن موتور برای کاهش امواج برگشتی رادار شده اشت ولی کیفیت مواد جاذب رادار مشخص نیست کما اینکه در جی ۲۰ نیز مشخص نیست

البته بر اساس داده های موجود از انجای که جی ۳۱ قرار بوده یک جنگنده ارزانتر برای خدمت در کنار جی ۲۰ باشد باید سطح مقطعی بالا تری داشته باشد و بسیاری از منابع از جی ۳۱ به عنوان یک جنگنده نسل ۴٫۵ نام می برند. خود چین اعلام کرده نسخه صادراتی که اف سی ۳۱ نامیده میشود یک نسل ۴٫۵ است ولی مشخص نکرده اند چه چیزی باعث میشد که اف سی ۳۱ یک نسل ۴٫۵ باشد و جی ۳۱ یک نسل پنجم.

در مورد اینکه سطح مقطعی(میزان امواج رادار از هواپیما) جی ۳۱ چقدر است اطلاعاتی در دست نیست ولی برخی منابع معتقدند جی۳۱ جنگنده چندان پنهانکاری دست که در قیاس با جی ۲۰ نیست و سطح مقطعی ان از ۰٫۵ تا ۰٫۰۱ متر مربع تخمین زده می شود

بزرگترین اختلاف بین جی ۳۱ و اف۳۵ در موتور ان است . جی۳۱ دارای دو موتور است در حالی که اف۳۵ تک موتوره است . این جنگنده از دو موتور توربوفن ار دی ۹۳ بهره می برد. این موتور نسخه از موتور ار دی ۳۳ ام کا است که قبلا روی جنگنده جی اف۱۷ چینی نیز نصب شده است. این موتور تا کنون تنها بر روی جنگنده های صادراتی چینی همچون جی اف۱۷ نصب شده (با در نظر گرفتن اینکه جی اف۱ اصلا در چین خدمت نمی کند ) و چین بر اساس ان دست به توسعه موتور دبلیو اس ۱۳ زده است . موتور ار دی ۹۳ نتنها نیروی بیشتری را نسبت به ار دی ۳۳ ایجاد میکند بلکه تعمیر نگهداری بسیار اسانی دارد و برای نمونه در حالی که عمر تعمیراتی اردی ۳3حدود ۲۲۰۰ ساعت است عمر تعمیراتی این مدل ۴۰۰۰ ساعت است

هر کدام از این موتورها ۱۱۱۰۶ پاوند بدون پس سوز و۱۹۰۰۰ پاوند با پس سوز رانش ایجاد میکند که رانش به وزن ۱٫۰۹ را برای جی ۳۱ ایجاد میکند که رقم قابل ملاحظه ای است

خروجی موتور بر خلاف خروجی موتور اف۳۵ که دارای دندانه برای انحراف امواج رادار است ، دایرا شکلی ساده است که در رادار گریزی ان تاثیر منفی دارد و همچنین خروجی موتور هیچ گونه سرامیکی برای کاهش امواج فروسرخ دیده نشد و همچنین بیرون موتور نیز بدون پوشش خواصی است و البته ممکن است در اینده در نسخه تولید این مشکل بر طرف شود

در مشخصات اعلام شده در مورد این جنگنده امده که بیشترین سرعت ان ۱٫۸ ماخ است ولی برخی منابع ان را ۲ ماخ ذکر کرده اند و برد پروازی ان ۴۰۰۰ کیلومتر البته با دو مخزن سوخت خارجی زیر هر بال را دارد.(مشخصات زیادی از این جنگنده اعلام نشده و مقاله فعلی نیز بر اساس مشخصات فعلی نوشته شد ولی در صورت تکمیل اطلاعات مقاله بروز خواهد شد(

اینکه جی ۳۱ دارای چه تجهیزات الکترونیکی است مشخص نیست ولی چین طی پنج سال گذشته رادار های ارایه فازی فعال مختلفی را برای نصب روی امواع جنگنده های چون جی ۱۰ بی، جی۱۱ بی . جی ۱۵ و همچنین جی ۲۰ رو نمایی کرده است . احتمال دارد رادار تایپ ۱۴۹۳ که روی جی ۱۱ بی نصب شده و یا رادار جدید که در دماغه جی ۱۰ بی نمایش داده شده از جمله مواردی باشد که روی جی ۳۱ نصب شود ولی اطلاع دقیقی از نوع رادار در دست نیست

در تنها پیش نمونه ای که به نمایش در امده هیچ سنسور خارجی مشخصی همانند کاونده تصور ساز فروسرخ وجود ندارد اگرچه روی بدنه محل نصب چند سامانه هشدار دهنده فروسرخ تصوری ساز برای هشدار در مورد نزدیک شدن موشک دیده میشود . احتمال دارد که جی ۳۱ در نسخه تولید مجهز به یک سامانه تصویر بردار حرارتی مشابه ان چیزی که زیر دماغه اف۳۵ و یا برخی پیش نمونه های جی ۲۰ نصب است بشود

جی ۳۱ دارای یک دهلیز یک تکه با دو درب باز شونده به دو طرف در زیر بدنه به سبک اف۳۵ و جی ۲۰ است که گفته شده توان حمل تا ۴ موشک رادار فعال پی ال ۱۲ را دارد. البته برخی منابه میگویند توان حمل تا شش موشک شامل دو موشک پی ال ۱۲ و دو موشک فروسرخ را دارد ولی جی ۳۱ همانند اف۳۵ فاقد دهلیز کناری برای پرتاب موشک های فروسرخ به سبک جی ۲۰ و یا اف۲۲ هستند.

دهلیز داخلی

البته همانند تمامی جنگنده های نسل پنج دارای جایگاه خارجی زیر بال نیز است و توان حمل دو جایگاه تسلیحاتی زیر هر بال را دارد که البته در این صورت سطح مقطعی افزایش می دهد . اینکه چه سلاح های در لیست تسلیحاتی جی ۳۱ در بخش حملات هوا به زمین است مشخص نیست ولی به احتمال قوی این نسخه توان حمل بمب های هدایت اپتیکی و ماهواره ای ساخت چین در درون دهلیز داخلی و موشک های ضد رادار و ضد کشتی چون نسخه های چینی خا ۳۱ و موشک های ضد کشتی چون سی ۸۰۲ و سی ۸۰۳ و انواع دیگری موشک های کروز چینی را در زیر بال را دارد. برخلاف امریکایی ها و روسها که تا کنون طرح های از موشک های ضد رادار و کروز برای پرتاب از دهلیز داخلی جنگنده های چون پاکفا و اف۳۵ رونمایی کرده اند ، دست کم چین نسخه مشابه ای به نمایش نگذاشته است

همچنین هیچ نشانه ای از وجود توپ داخلی روی جی ۳۱ وجود ندارد که البته باید دید ایا در نمونه های بعدی نصب میشد و یا نه

ولی جی ۳۱ واقعا چه جایگاهی دارد

اینکه جی ۳۱ برای چه طراحی شده هنوز هم سئوال است. برخی معتقدند که جی ۳۱ قرار است در کنار جی ۲۰ خدمت کند. از انجایی که جی ۲۰ جنگنده بزرگتر و گرانی است قرار است جی ۳۱ به عنوان یک راه حل ارزانتر در کنار جی ۲۰ خدمت کند

برخی معتقدند با در نظر گرفتن اینکه در نهایت طی چند سال گذشته چین مجهز به ناو هواپیما بر شد و برنامه ساخت سه ناو دیگر را نیز دارد هدف از طراحی جی ۳۱ استفاده به عنوان یک نسل پنجم ناو نشین است و نصب دو موتور به جای یک موتور بر خلاف طرح اف۳۵ میتواند به دلیل شرایط پرواز بر فراز دریا باشد .اگرچه ممکن است نظر این دسته در مورد اینکه جی ۳۱ از اول قرار بود یک ناو نشین باشد درست نباشد ولی چین خود اعلام کرده به دنبال نسخه ناو نشین جی ۳۱ نیز است

جی ۳۱ در نمایشگاه دفاعی چین در سال ۲۰۱۴

ولی به نظر می رسد جی ۳۱ به زودی از چشم چینیها افتاد. تنها از سال ۲۰۱۲ تا کنون یک پیش نمونه از این جنگنده پرواز کرده و در نمایشگاه سال ۲۰۱۴ چین نیز، این جنگنده به عنوان یک جنگنده صادراتی برای انهای که توان خرید اف۳۵ و یا سوخوی۳۵ را ندارند معرفی شد.جی ۳۱ اصلا پیچیدگی جی ۲۰ را ندارد از ان کوچکتر است و احتمالا با در نهر گرفتن بال کوتاهش چالاکی کمتری دارد و برد و حمل محموله ان نیز کمتر است و موتور های کم توانتری را نیز دارد

جی ۳۱ در بازار جهانی می تواند جایگاه مناسبی داشته باشد زیرا قیمت کمی دارد اگرچه اصلا توان رقابت با جنگنده های نسل پنجم چون پاکفا و یا اف۳۵ را ندارد که سر کله انها در بزار جهانی پیدا شده ولی میتواند رقیبی سر برای جنگنده های چون سوپر هورنت، سوخوی۳۵ و یا استریک ایگل و انواع اروپایی چون تایفون و رافال و گرپین در بزار باشد اگرچه همه اینها بستگی به این دارد که چینیها چه تجهیزاتی روی این جنگنده نصب کنند.

با وجود این تا کنون کسی به جی ۳۱ نظر مثبت نکرده زیرا فروش سلاح به غیر از بازار یابی نیاز به متحد نیز دارد زیرا بخش بزرگی از داستان خرید و فروش سلاح در جهان سیاسی است و چین فاقد متحدی قدرتمند برای دریافت این جنگنده است حتی با وجود قیمت ارزانتر ان بسیاری از کشورها جنگنده های گرانتر روسی ، اروپایی و امریکار می خرند زیرا به کشورهای چون روسیه امریکا و یا برخی قدرت های اروپایی نزدیکتر هستند . تنها پاکستان به این جنگنده ابراز علاقه کرده است که انهم سفارشی را نداده است

در کل باید دید اینده برای این جنگنده چه می خواهد. قرار است جی ۳۱ در سال ۲۱۰۸ وارد خدمت شود و البته نکته عجیب این است که در حالی که از جی ۲۰ تاکنون شش پیش نمونه ساخته شده است ولی تنها یک پیش نمونه از جی ۳۱ تولید شد و این میتواند نشانه این باشد که یا قرار نیست به خدمت چینیها در بیاید و تنها برای صادرات توسعه یافته است ویا اینکه ورود به خدمت ان بیش از ان چیزی که به نظر می اید تولید خواهد کشید